FAS to angielski skrót od Alkoholowego Zespołu Płodowego (fetal alcohol syndrome). Na świecie od 9.09.1999 roku, a w Polsce od 2001 zwraca się tego dnia szczególną uwagę na zagrożenie, jakie niesie spożywanie nawet niewielkich ilości alkoholu w ciąży. Dietetyk z Poradni Dietetycznej Nutri-Med we Wrocławiu przybliży nieco ten ważny temat jakim jest zdrowa dieta w ciąży.

FAS jest chorobą nieuleczalną, którą można uniknąć poprzez nie spożywanie alkoholu w czasie trwania całej ciąży. Nie ma ustalonych bezpiecznych dawek, ponieważ badania na kobietach w ciąży są nieetyczne, przypomina dietetyk z wrocławskiej poradni Nutri-Med.

Alkoholowy Zespół Płodowy to bardzo ciężka forma wad wrodzonych, somatycznych i neurologicznych. Dzieci często mają charakterystyczny wygląd, szereg różnych anomalii fizycznych, opóźnienia  w rozwoju fizycznym i neurologicznym w różnych obszarach. Można wyróżnić dodatkowe kategorie tej choroby, ponieważ jej przebieg i objawy mogą być bardzo różne.

Centrum Dietetyczne Nutri-Med również dołącza do propagowania zdrowego stylu życia i odżywiania, zwłaszcza w ciąży. Nawet wypicie symbolicznej lampki wina zaleca się dopiero po okresie ciąży i karmienia piersią. Dietetyk podkreśla, że zdrowie dziecka jest najważniejsze.

Jak powinna dbać o siebie przeszła mama? Co jeść w ciąży?

Dietetyk z Nutri-Med Wrocław przypomniana najważniejsze zalecenia żywieniowe dla kobiet w ciąży:

- Przyszła mama powinna korzystać z sezonowej dostępności warzyw i owoców, jadać kasze, pełnoziarniste pieczywo, spożywać jarzyny, surówki, sałatki owocowe. Codzienne posiłki powinny mieć tak zwaną wysoką gęstość odżywczą, czyli powinny charakteryzować się wysoką zawartością składników odżywczych, a nie dużą kalorycznością. Zapotrzebowanie szczególnie na witaminy i składniki mineralne gwałtownie wzrasta w pierwszym trymestrze ciąży, nawet od 50% do 100%.

-  „Jedz dla dwojga, a nie za dwoje” – przypomina dietetyk. Należy pamiętać, że zapotrzebowanie kaloryczne zwiększa się tylko o ok. 300 kcal na początku ciąży.

- Kobieta w czasie ciąży powinna jeść regularne posiłki, czyli w odstępach około 2-3 godzin – wg specjalisty z wrocławskiej poradni Nutri-Med. Ostatni posiłek powinien być spożyty około 3 godzin przed snem. Należy wybierać produkty świeże, które będą urozmaicały posiłki. Dzięki temu mamy większe prawdopodobieństwo, że w diecie nie zabraknie żadnych ważnych dla zdrowia mamy i dziecka składników odżywczych;

- W diecie przyszłej mamy powinno być jak najmniej dań typu fast-food takich jak frytki, czy pizza oraz produktów wysoko przetworzonych, takich jak: zupki, sosy w proszku, konserwy, czy kostki rosołowe. Są one ubogie w witaminy i składniki mineralne, zawierają za to bezwartościowe kalorie i dużą ilość substancji chemicznych, podkreśla dietetyka z Poradni Dietetycznej. Żywność taka to również „kopalnia” soli, która sprzyja zatrzymywaniu wody w organizmie oraz prowadzi do uciążliwych obrzęków. W diecie kobiety ciężarnej sól można zastąpić bogactwem przypraw, które wnoszą do potraw nieodłączny aromat oraz poprawiają trawienie;

- Tendencje do obrzęków zmniejsza odpowiednia ilość wypijanych płynów na dobę. Jeśli chodzi o picie, umiar nie jest konieczny. Dwa litry płynów na dzień to nie za dużo. Dzięki temu lepiej pracują nerki i funkcjonuje organizm. Woda zapobiega również odwodnieniu, które może skutkować zmęczeniem. Dodatkowo popijana często małymi łykami pomaga zwalczyć nudności oraz nawadnia organizm przy wymiotach, które często towarzyszą kobietom w pierwszym trymestrze. Jako jeden z czynników zapobiega również zaparciom.

Najlepsza dla kobiet w ciąży jest woda źródlana lub niskozmineralizowana, niegazowana woda mineralna – rekomenduje dietetyk z wrocławskiej poradni Nutri-Med. W wodzie tej zawartość sodu nie powinna przekraczać 100 mg na litr, a chlorków 300 mg na litr. Oprócz wody mineralnej warto aby kobieta ciężarna piła soki owocowe bez cukru oraz warzywne, szczególnie te świeżo wyciskane, ponieważ są one bogactwem cennych witamin.

W ciąży zaleca się odstawienie słodkich lemoniad i innych sztucznych napojów kolorowych typu cola. Dietetyk Wrocław proponuje, aby picie kawy ograniczyć do 1 filiżanki dziennie, bądź też zastąpić tradycyjną kawę, kawą bezkofeinową lub zbożową. Mocną czarną herbatę, która również jest źródłem kofeiny, zastąpić należy herbatą owocową lub zieloną. Jest to spowodowane tym, ze kofeina powodują szybsze bicie serca dziecka i może też wypłukiwać z organizmu witaminy z grupy B, witaminę C, a także niektóre składniki mineralne takiej jak wapń, potas, czy cynk.

- Ważne również aby unikać w codziennej diecie słodyczy, które są źródłem dużej ilości kalorii oraz niekorzystnych dla funkcjonowania układu krwionośnego kwasów tłuszczowych typu trans. Dodatkowo łakocie gwałtownie podnoszą poziom cukru we krwi. Z powodzeniem słodycze można zastąpić świeżymi owocami, owocami suszonymi, czy orzechami.

- Kobieta ciężarna powinna całkowicie zrezygnować z alkoholu. Nawet najmniejsza spożyta ilość alkoholu dociera do krwi dziecka i może być powodem powstawania wielu zaburzeń rozwojowych, o czym przypomina Międzynarodowy Dzień FAS 9.09.

- Do codziennego przygotowywania potraw przyszła mama powinna używać tłuszczu wysokiej jakości na przykład oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego, czy masła 82% tł. do smarowania pieczywa.

- Nieprzecenionym bogactwem witamin i błonnika są warzywa. Powinny one więc być nieodłącznym elementem głównych posiłków. Najlepiej jeść warzywa świeże lub gotowane na parze.

Trzeba pamiętać, że kształtowanie nawyków żywieniowych dziecka zaczyna się od życia płodowego, co powinno być dodatkową motywacją dla przyszłej mamy, sugeruje dietetyk. Zdrowa dieta pomoże także w szybkim powrocie do formy po ciąży, a także zapewni wszystkie niezbędne składniki odżywcze w okresie karmienia piersią, który to czas jest bardziej wymagający dla organizmu niż ciąża, podkreśla dietetyk z poradni Nutri-Med we Wrocławiu.

Dietetycy z Centrum Dietetycznego Nutri-Med we Wrocławiu zapraszają wszystkie przyszłe i obecne mamy do pracy nad zdrowymi nawykami żywieniowymi.