Indeks insulinowy i indeks glikemiczny
Zasady indeksu glikemicznego i insulinowego powinny zastosować w planowaniu jadłospisów zarówno osoby z cukrzycą typu I i cukrzycą typu II, ale także z insulinoopornością i chcące odżywiać się dietetycznie.
Co to jest indeks insulinowy?
Dietetyczki z poradni dietetycznej Nutri-Med we Wrocławiu tłumaczą różnicę miedzy indeksem glikemicznym i indeksem insulinowym:
Indeks insulinowy (IS) to wskaźnik opracowany przez austriackich naukowców, który mówi nam o tym, jak dany produkt wpływa na poziom insuliny we krwi. Jest on szczególnie ważny dla osób zmagających się z insulinoopornością.
Wartości indeksu insulinowego są odniesione do ilości produktu, która dostarcza 250 kcal, z kolei indeks glikemiczny jest oznaczany na podstawie ilości produktu zawierającej 50g węglowodanów przyswajalnych.
Różnice w ilościach produktów używanych do określenia indeksów przedstawione są w tabeli:
|
Do określenia indeksu insulinowego (=250kcal) |
Do określenia indeksu glikemicznego |
Mleko 2% |
2 szklanki |
4 szklanki |
Ser Gouda |
3 plastry |
2,2kg |
Chleb żytni razowy |
3 kromki |
3 kromki |
Ryż brązowy |
2/3 woreczka |
2/3 woreczka |
Banan |
2,5 sztuki |
2 sztuki |
Dlaczego indeks insulinowy jest taki ważny, pytamy dietetyka z poradni Nutri-Med we Wrocławiu?
Niektóre pokarmy, które nie zawierają węglowodanów, a więc mają niski indeks glikemiczny, mimo wszystko powodują wysoki wyrzut insuliny - tłumaczy dietetyczka. Przykładem takiego produktu będzie przede wszystkim mleko, które mimo niskiego indeksu glikemicznego (około 40) powoduje duży wyrzut insuliny z powodu leucyny. Co istotne, nie ma znaczenia czy mleko jest niskotłuszczowe czy pełnotłuste, ponieważ to połączenie laktozy z białkami mleka powoduje silny wyrzut insuliny. Natomiast mleczne produkty fermentowane, takie jak kefir, jogurt i maślanka, będą korzystnie wpływały na insulinemię poposiłkową. Również negatywnie nie będą działać sery żółte, feta, mozzarella, ponieważ nie zawierają dużych ilości laktozy i białka.
Dietetyk z wrocławskiej poradni Nutri-Med zachęca do zapoznania się z tabelką produktów z wartością indeksu insulinowego:
Produkty z bardzo wysokim indeksem insulinowym (powyżej 70)
- żelki 117
- mleko 114
- klasyczne ciasto na naleśniki 110
- melon miodowy 93
- baton mars 89
- ziemniaki 88
- fasolka po bretońsku (z dodatkiem cukru) 88
- jogurt owocowy niskotłuszczowy 84
- poncz owocowy 76
- płatki kukurydziane 75
- sorbet owocowy 76
- chleb pszenny 73
Produkty z wysokim indeksem insulinowym (powyżej 50-69)
- słodzona mrożona herbata 69
- miód 67
- brzoskwinie w syropie 65
- lody waniliowe 65
- krakersy 64
- ciasto czekoladowe 60
- banany 59
- ryż biały 58
- rogaliki 58
- ciasteczka czekoladowe 57
- Frytki McDonald's 57
- sok pomarańczowy 55
- beztłuszczowe ciasteczka owsiane 54
- pączki 54
Produkty ze średnim indeksem insulinowym (powyżej 30-49)
- sok jabłkowy 47
- szarlotka 47
- pizza 47
- brązowy ryż 45
- chipsy ziemniaczane/kukurydziane 45
- coca-cola 44
- pomarańcze 44
- jabłka 43
- biała ryba 43
- soczewica 42
- sok z marchwi 41
- popcorn 39
- stek wołowy 37
- białe tortille kukurydziane 36
- baton muesli 34
- otręby 32
Produkty z niskim indeksem insulinowym (powyżej 10-29)
- owsianka 29
- brązowy makaron 29
- makaron orkiszowy (nierozgotowany) 29
- tuńczyk puszkowany w wodzie 26
- jaja 23
- fasola 23
- krewetki 21
- tofu 21
- cheddar 20
- kurczak smażony w oliwie 19
- ser śmietankowy 18
- pieczony kurczak bez skóry 17
- tuńczyk puszkowany w oleju 16
- orzeszki ziemne 15
- masło orzechowe (bez dodatku cukru) 11
- orzech włoski 7
- awokado 6
Osoby starające się jeść zdrowo, dietetycznie lub uwzględniające wyniki badań np. glukozy i insuliny, powinny stosować w swoim jadłospisie zasady indeksu glikemicznego i insulinowego - tłumaczy dietetyk z poradni Dietetycznej z Wrocławia.