Insulinooporność jest definiowana, jako upośledzona odpowiedź biologiczna na stymulację insulinową tkanek docelowych, głównie wątroby, mięśni i tkanki tłuszczowej. To oznacza, że organy i tkanki nie reagują odpowiednio na pojawiającą się we krwi insulinę – tłumaczy dietetyczka z Poradni Dietetycznej Nutri-Med we Wrocławiu.

Jakie są przyczyny insulinooporności?

Zdaniem dietetyka przyczyny insulinooporności można podzielić na nabyte, dziedziczne i mieszane.
U zdecydowanej większości osób przyczyny insulinooporności należą do kategorii nabytych, informuje dietetyczka z wrocławskiej poradni dietetycznej.

Do czynników ryzyka insulinooporności, według dietetyków, zalicza się m.in.:

• Nadmiar tkanki tłuszczowej (w szczególności tkanki tłuszczowej trzewnej)
• Wskaźnik masy ciała (BMI) większy lub równy 25 kg/m2
• Starzenie się
• Brak aktywności fizycznej
• Brak równowagi żywieniowej
• Dieta o zwiększonej zawartości sodu
• Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi
• Dyslipidemia (podwyższony poziom trójglicerydów, obniżony poziom HDL, podwyższony poziom LDL)

Wystąpienie insulinooporności wiąże się z dużym prawdopodobieństwem rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości. Uważa się, że insulinooporność poprzedza jej rozwój o 10 do 15 lat – tłumaczy dobry dietetyk z Gabinetów Dietetycznych Nutri-Med z Wrocławia.

Jak zdiagnozować insulinooporność?

Chcąc sprawdzić, czy mamy problemy z insulinoopornością należy wykonać badanie krzywej glukozowej i insulinowej, najlepiej trzypunktowej, z glukozą (75g).
Badanie może zlecić lekarz. Badanie przeprowadza się na czczo i trwa ono około 2 godzin.
Jeśli z jakiś przyczyn nie można wykonać u pacjenta badania krzywej glukozowej i insulinowej warto sprawdzić parametry glukozy i insuliny na czczo - informuje dietetyczka.
Badając glukozę i insulinę po 12 godzinach od ostatniego posiłku można wyliczyć wskaźnik HOMA.

Czym jest wskaźnik HOMA?

Wskaźnik ten pomaga ocenić proporcje miedzy glukozą i wydzielaną przez organizm insuliną i czy wrażliwość komórek na insulinę jest odpowiednia.

Można wyliczyć go ze wzoru: poziom insuliny we krwi na czczo (mu/ml) x poziom glukozy we krwi na czczo (mmol/l) / 22,5

Jeśli wynik parametru HOMA wyniesie ponad 2, warto przeprowadzić szerszą diagnostykę pod kątem insulinooporności.

Jakie choroby mogą być powiązane z insulinoopornością?

Oprócz cukrzycy, spektrum chorób związanych z opornością na insulinę obejmuje otyłość, choroby sercowo-naczyniowe, niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby (NAFLD), zespół metaboliczny i zespół policystycznych jajników (PCOS) –wymienia dietetyczka.

Jakie są najczęstsze przyczyny insulinooporności? Jak leczyć insulinooporność?

Biorąc pod uwagę, że otyłość należy do najczęstszych przyczyn insulinioporności należy jej zapobiegać oraz leczyć. Interwencja dietetyczna powinna obejmować połączenie ograniczenia kalorii i redukcji węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym, które stymulują nadmierne zapotrzebowanie na insulinę, podkreśla dietetyk z Poradni Dietetycznej Nutri-Med Wrocław. Węglowodany, choć są głównym źródłem energii w diecie, spożywane w nadmiernej ilości, szczególnie w odniesieniu do węglowodanów prostych, mogą przyczyniać się do wystąpienia zaburzeń w gospodarce węglowodanowej organizmu oraz wystąpienia stanu zapalnego.

Według dietetyczki również dieta wysokotłuszczowa może działać niekorzystnie na stan zdrowia i powodować nadmierne gromadzenie się tkanki tłuszczowej. Ważny jest rodzaj spożywanych kwasów tłuszczowych. Kwasy tłuszczowe nienasycone omega 3 mają działanie przeciwzapalne i działają korzystnie na organizm. W przeciwieństwie do nasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasów tłuszczowych typu trans, które nasilają odpowiedź zapalną organizmu i przyczyniają się do wystąpienia hipercholesterolemii.

Jak skutecznie walczyć z insulinoopornością i jej objawami?

Dietetyczka wymienia główne zasady stylu życia i diety w insulinooporności:

• Jeżeli masz nadwagę lub otyłość, koniecznie dąż do uzyskania prawidłowej masy ciała – taka zmiana korzystnie wpłynie na Twoje zdrowie i samopoczucie.
• Głównym źródłem węglowodanów powinny być produkty pełnoziarniste np. pieczywo pełnoziarniste, makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy, płatki owsiane, gruboziarniste kasze. Zastąp nimi białe pieczywo, makarony, gotowe płatki śniadaniowe.
• Jedz regularnie, zachowuj przerwy między posiłkami bez podjadania jakichkolwiek przekąsek i popijania napojów słodzonych lub kawy z mlekiem. Wybieraj wodę lub herbatę/kawę bez cukru i mleka.
• Zwiększ ilość spożywanych warzyw szczególnie tych w postaci surowej - są one źródłem błonnika oraz witamin i minerałów. W Twojej codziennej diecie powinny się znaleźć minimum 4 porcje warzyw.
• Po owoce sięgaj rzadziej niż po warzywa, ale nie rezygnuj z nich całkowicie. Wybieraj te o niższym indeksie glikemicznym np. borówki, maliny. Zjadaj je w towarzystwie „zdrowych” tłuszczów (np. orzechów) lub tuż po posiłku, jako deser.
• Zwracaj uwagę na skład kupowanych produktów spożywczych. Zrezygnuj z tych, które w swoim składzie zawierają dodany cukier, glukozę, syrop glukozowo-fruktozowy.
• Unikaj produktów wysoko przetworzonych: dań gotowych, typu fast food, słodkich i słonych przekąsek.
• Ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych i zmniejsz ilość soli w diecie.
• Zrezygnuj ze słodyczy i alkoholu.
• Wypijaj przynajmniej 1,5 l dziennie, najlepiej w postaci wody, niesłodzonej herbaty czy kawy. Zrezygnuj z soków a przede wszystkim ze słodzonych napojów.
• Pamiętaj również o aktywności fizycznej. Dietetycy zalecają ćwiczenia o umiarkowanej intensywności od 150 do 250 minut tygodniowo w celu skutecznego zapobiegania przybieraniu na wadze. Regularne ćwiczenia aerobowe i oporowe poprawiają wydolność sercowo-naczyniową i wpływają na ograniczenie występowania chorób współistniejących związanych z otyłością.
• Zadbaj również o swój sen i odpoczynek. Unikaj nadmiernego stresu, naucz się sobie z nim radzić w efektywny sposób. Przewlekły stres również może przyczyniać się do zaburzeń gospodarki węglowodanowej.

Masz pytania? Chętnie odpowiemy. Napisz do nas: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.